Hoe werkt het boxensysteem?

Met ingang van 1 januari 2001 is in Nederland een nieuw belastingstelsel van kracht geworden. De meest opvallende verandering is dat de inkomsten nu worden verdeeld in zogenoemde boxen. Op deze pagina een globale uitleg van de nieuwe regeling.

Wat zijn ‘boxen’ en hoe werkt dit systeem?

Boxen kunnen worden gezien als een soort verzamelbakjes waarin inkomsten worden gesorteerd. Je kijkt wat voor inkomstensoort het is en plaatst het in de bij dat type inkomsten behorende box. Binnen deze boxen worden de inkomsten vervolgens tegen een bepaald belastingtarief belast. Dit tarief verschilt per box. Uiteindelijk worden de belastingbedragen van alle drie de boxen bij elkaar opgeteld, waarna een totaal belastingbedrag ontstaat. Daar trek je dan de zogenaamde heffingskortingen vanaf, waarna het te betalen belastingbedrag resteert.

Box 1: Inkomsten uit werk en woning

In box 1 vallen alle inkomsten uit werk en woning. Eenvoudig en concreet gezegd zijn dat alle inkomsten die uit enige vorm van arbeid worden verkregen en de inkomsten die fictief uit de woning worden genoten (het eigenwoningforfait). De belangrijkste aftrekposten in box 1 zijn (vooralsnog) de hypotheekrenteaftrek, lijfrenteaftrek en de buitengewone lastenaftrek.

In box 1 geldt een progressief belastingtarief tot maximaal 52%.

Box 2: Inkomsten uit aanmerkelijk belang

In box 2 vallen alle inkomsten uit aanmerkelijk belang. Deze box is eigenlijk alleen relevant indien u een aandelenbelang van minimaal 5% in een BV hebt.
In box 2 geldt een vast tarief van 25%.

Box 3: Inkomsten uit sparen en beleggen

In box 3 vallen alle inkomsten uit sparen en beleggen. Deze box wordt ook wel de vermogensrendementsheffing genoemd. Dit is een bijzonder systeem. Niet de daadwerkelijke inkomsten worden namelijk belast, maar een fictief bedrag. In box 3 geef je eerst al je bezittingen op, zoals geld, aandelen, onroerend goed enzovoorts. Daarna geef je de schulden aan. Over het saldo van bezittingen dat nu resteert, word je verondersteld 4% rendement te hebben behaald. Dit fictieve rendement wordt vervolgens tegen 30% belast. Per saldo betaal je dus 1,2% belasting over het saldo van bezittingen en schulden in box 3, ongeacht het werkelijk behaalde rendement.

De in totaal te betalen belasting

Nadat je over alle boxen hebt bepaald hoeveel belasting per box zou moeten worden betaald, tel je deze bedragen bij elkaar op. Dit is echter nog niet het bedrag dat je zult moeten betalen. Hiervan mag je namelijk eerst nog de zogenaamde heffingskortingen aftrekken. Er bestaan verschillende kortingen, voor werk, kinderen, ouderdom enzovoorts. Bepaal voor welke kortingen je in aanmerking komt en trek dit bedrag van het belastingbedrag af. Nu resteert het bedrag dat je aan de fiscus zult moeten betalen. Uiteraard wordt ook nu de eventueel ingehouden loonbelasting weer met dit bedrag verrekend.